Afazja, czyli zaburzenia funkcji językowych po uszkodzeniu mózgu

Zaburzenie funkcji językowych u osób po uszkodzeniu mózgu (afazja) było dostrzegane już w starożytności. Swoje pewniejsze miejsce tematyka afazji znalazła w XVI w. Natomiast w XIX w. zaczęto wypracowywać teorie lokalizacyjne, które wiążą określony typ zaburzeń językowych z określonym miejscem uszkodzenia w mózgu. Współcześnie korzysta się z tradycyjnych lokalizjonistycznych podejść. Zgodnie z tym podziałem wyróżniono:

– afazję Broca (rozległe uszkodzenie dolnej części lewego płata czołowego, obszaru przedśrodkowego oraz górnej części lewego płata skroniowego, idącego w głąb istoty białej)

– afazję Wernickego (uszkodzenie tylnego trzeciego oraz górnego zawoju skroniowego)

– afazję przewodzeniową (uszkodzenie dróg łączących obszar Broca i Wernickego)

– afazję nominacyjna (uszkodzenie lewego zakrętu kątowego)

– transkorową afazję motoryczną (przerwanie połączeń między okolicą Brocka a dodatkowym obszarem ruchowym)

– transkorową afazje sensoryczną (uszkodzenie tylnej części mózgu obejmujące obszar pogranicza środkowej i tylnej tętnicy mózgu)

– afazję całkowitą (uszkodzenie mózgu obejmuje rozległy obszar łącznie z okolicą Brocka i Wernickego, zakrętek kątowym wchodząc głęboko w istotę białą)

– afazję podkorową (uszkodzenia jądra ogoniastego, skorupy, wzgórza)

Należy zwrócić uwagę na fakt, że badania tomograficzne przeprowadzone z ludźmi zdrowymi i chorymi rzucają nowe światło na to zjawisko i następuje powrót do antylokalizacyjnych poglądów dotyczących zaburzeń funkcji językowych.

Neuropsychologiczne podejście do terapii osób z afazją

W podejściu neuropsychologicznym wyróżnia się kilka strategii terapeutycznych:

– reorganizacja neuropsychologiczna – wysiłek terapeutyczny idzie tutaj w kierunku zastąpienia zaburzonej funkcji przez wykorzystanie niezaburzonych funkcji

– strategie kompensacyjne – polegają na wykorzystaniu w procesie terapii zachowanych, niejednokrotnie szczątkowych zdolności pacjenta oraz na rozwijaniu dostępnych form komunikowania się z otoczeniem

– strategie poznawcze – wykorzystujące teorie poznania do odbudowy zaburzonych funkcji

– strategie tzw. podległej półkuli które zakładają wykorzystanie w terapii możliwości nie uszkodzonej półkuli

Więcej inforormacji o zaburzeniach funkcji językowych po uszkodzeniu mózgu znajdziesz w książce M. Pąchalskiej, Afazjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN. 

Skorzystaj z kodu MOZGAKTYW, aby otrzymać dodatkowe -28% rabatu od ceny sprzedaży na publikacje PWN.

Promocja nie dotyczy e-booków, audiobooków, outletu i pakietów książek.

Kod będzie aktywny do 9 kwietnia 2023 r.