Rehabilitacja neuropsychologiczna – na czym polega?

Dlaczego potrzebna jest rehabilitacja neuropsychologiczna?

Rehabilitacja neuropsychologiczna, zwana też terapią neuropsychologiczną lub neurorehabilitacją, polega na usprawnianiu uszkodzonych funkcji mózgu.

Rehabilitacja neuropsychologiczna musi być ukierunkowana na wyrównanie zakłóceń funkcji mózgu, jak i na wypracowanie sposobów radzenia sobie z nimi. 

W przypadku uszkodzenia mózgu konieczna jest rehabilitacja neuropsychologiczna.

Po urazie mózgu zdrowienie jest niepełne, osoby chore i ich rodziny zmagają się z utrzymującymi się zaburzeniami funkcji mózgu.

Dzięki metodom wczesnej interwencji medycznej i chirurgicznej dużą liczbę osób po urazach mózgu udaje się uratować. Osoby z umiarkowanym lub ciężkim urazem mózgu zazwyczaj uczestniczą w neurorehabilitacji prowadzonej w trakcie ich pobytu w szpitalu. Podczas tej wczesnej rehabilitacji działania koncentrują się przede wszystkim  na niesprawności fizycznej. Często osoby są wypisywane do domów lub ośrodków opieki z bardzo skąpymi zaleceniami dotyczącymi radzenia sobie z nieuchronnymi następstwami uszkodzenia mózgu. Jest to ogromny problem, ponieważ osoby takie przejawiają trudności poznawcze, zachowania oraz psychospołeczne, które utrzymują się przez dłuższy czas po hospitalizacji.  

Dowiedz się, komu potrzebna jest rehabilitacja neuropsychologiczna?

Osoby, które doznały uszkodzenia mózgu i nie podejmują rehabilitacji neuropsychologicznej narażają się na niepełnosprawność przez całe życie.  

Wyniki badań trwających 10-15 lat z udziałem osób, które doznały ciężkiego otwartego urazu mózgu w okresie dorastania i wczesnej dorosłości, wykazały szereg trudności w funkcjonowaniu oraz ich dużą niesamodzielność (Prigatano, 2009).

Większość tych osób mieszkała ze swoimi rodzicami. Wskaźnik ujawnienia psychozy pourazowej wynosił 20%, a społeczna izolacja była zjawiskiem powszechnym.

U tych osób utrzymywało się wiele problemów poznawczych i behawioralnych. Na przykład w okresie od 2 do 5 lat po urazie 80% osób miało kłopoty z pamięcią. W okresie od 10 do 15 lat po urazie wskaźnik ten utrzymywał się na poziomie 75%.

Badania ujawniły też niepokojące zjawisko narastania wraz z upływem czasu niektórych problemów w zachowaniu. Na przykład łatwość reagowania negatywnymi emocjami w sytuacji stresu  wzrosła z 23% w 2,5 roku po urazie do 68% w okresie od 10 do 15 lat po urazie. W czasie między tymi badaniami drażliwość tych osób wzrosła z 38 do 48%.

Około połowa osób zgłaszała problemy z pamięcią i wciąż utrzymujące się trudności w podtrzymaniu uwagi i koncentracji. Około 28% osób wykazywało niechęć do działania i trudności w śledzeniu toku rozmowy.

Istotne problemy związane z ciężkim urazem mózgu

Osoby po urazie mózgu doznają zakłóceń funkcji mózgowych, co może stwarzać poważne problemy w relacjach społecznych i utrudniać integrację społeczną.

Specjaliści wykazują także, że osoby z uszkodzeniem mózgu często nie mają wglądu w zakres utrzymujących się u nich deficytów. Za swoje kłopoty w życiu mogą obwiniać innych lub twierdzą, że poradzą sobie z problemami, gdy tylko bardziej się postarają. Nigdy to jednak nie następuje. Rodzina i bliscy relacjonują więcej problemów tej osoby niż ona w rzeczywistości dostrzega.

Obserwacje dowodzą, że osoby po urazach mózgu potrzebują dodatkowego wsparcia, jeśli chcą powrócić do satysfakcjonującego stylu życia i nauczyć się radzić sobie z utrzymującymi się deficytami funkcji mózgowych.

Prigatano, G. P. (2009). Rehabilitacja neuropsychologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.